Het doel van het OM (en de rechtspraak) lijkt me ook niet het realiseren van een zo hoog mogelijke straf, maar bij een straf die past bij het incident. Als het OM vindt dat het incident een hogere straf verdient dan kunnen ze die ook beargumenteerd eisen. Kort gezegd: de wet is geneigd meer naar de actie in zijnn geheel te kijken dan naar de losse strafbare feiten.
Het is mij niet bekend dat als het
volledig losstaande feiten zijn dat de rechter ze in samenhang bekijkt. Als je op donderdag in de kroeg iemand mishandeld omdat ie tegen je aanstoot en vrijdag een winkeldiefstal pleegt dan zal de rechter niet zeggen 'Oh maar u had die week al een strafbaar feit gepleegd, strafkorting!'.
Het recht snapt dat een aantal dingen met elkaar verweven kunnen zijn en heeft daarvoor ook regels in titel VI van het Wetboek van Strafrecht, we kennen de:
Eendaadse samenloop
Wetstekst
Artikel 55
1 Valt een feit in meer dan één strafbepaling, dan wordt slechts één van die bepalingen toegepast, bij verschil die waarbij de zwaarste hoofdstraf is gesteld.
2 Indien voor een feit dat in een algemene strafbepaling valt een bijzondere strafbepaling bestaat, komt deze alleen in aanmerking.
De eendaadse samenloop is als je met één actie meerdere strafbare feiten pleegt. Bijvoorbeeld het verkopen van een gestolen fiets: dat is zowel heling als witwassen. Je mag in Nederland niet meerdere malen voor hetzelfde gestraft worden (Ne bis in idem) en het stapelen van de straffen mag dus niet. Je mag dan de zwaarste hoofdstraf krijgen. Het is niet zo dat je door de verkoop van een gestolen fiets wél heling maar niet witwassen kán plegen.
Meedaadse samenloop
Wetstekst
Artikel 57
1 Bij samenloop van feiten die als op zichzelf staande handelingen moeten worden beschouwd en meer dan één misdrijf opleveren waarop gelijksoortige hoofdstraffen zijn gesteld, wordt één straf opgelegd.
2 Het maximum van deze straf is het totaal van de hoogste straffen op de feiten gesteld, doch - voor zover het gevangenisstraf of hechtenis betreft - niet meer dan een derde boven het hoogste maximum.
Bij een meerdaadse samenloop gaat het om één actie die bestaat uit meerdere strafbare feiten die je wél los van elkaar kan plegen. Stel je verkoopt de gestolen fiets, maar nu verkoop je hem niet voor geld maar voor drugs. Dat is heling (en witwassen) én een overtreding van de Opiumwet. Het is niet onmogelijk om de fiets te verkopen en dan ergens drugs te kopen maar het was nu maar één actie. Daarom geldt de hoogte straf plus een derde. Zie art 57 sub 2 voor de daadwerkelijke berekening die soms iets ingewikkelder is.
Voortgezette handeling
Wetstekst
Artikel 56
1 Bij samenloop van feiten die als op zichzelf staande handelingen moeten worden beschouwd en meer dan één misdrijf opleveren waarop gelijksoortige hoofdstraffen zijn gesteld, wordt één straf opgelegd.
2 Het maximum van deze straf is het totaal van de hoogste straffen op de feiten gesteld, doch - voor zover het gevangenisstraf of hechtenis betreft - niet meer dan een derde boven het hoogste maximum.
De meer- en eendaadse samenloop hangen samen in tijd, plaats en persoon. Zo is de verkoop van die fiets (al dan niet voor drugs) op één moment, op één plaats
en door één persoon. Maar bij een voortgezette handeling gaat het om één besluit dat op meerdere tijdstippen plaatsvindt. Een goed voorbeeld is stalking. Een keer je ex bellen is geen stalking (belaging). De dertigste keer in een week wel. En de 31e keer ook. Je zou daarvan één verwijt namelijk: "de stalking van je ex partner" kunnen maken dat compleet met elkaar samenhangt.
Mulderzaken (verkeersovertredingen)
De wetgever vindt het ook onwenselijk dat bij WAHV (mulder) zaken er onbeperkt "gestapeld" wordt. Daarom is er een richtlijn van 3 bekeuringen gesteld pér staandehouding. Mocht je het nou echt te bont maken dan staat het de verbalisant natuurlijk open om eea in zijn geheel voor te leggen via het strafrecht, bijvoorbeeld via Artikel 5 Wegenverkeerswet (strafrecht).
Afsluitend
Je hebt verder nog in Titel VI een heel stuk over hoe nou om te gaan met "niet gelijksoortige straffen" en voorwaardelijke straffen e.d. maar dat is allemaal wat minder relevant hier. Kortgezegd wordt er vooral gekeken naar de samenvatting van je gedraging en op basis daarvan wordt een gecombineerde straf opgelegd.
Daarnaast houdt een rechter ook rekening met hoe een straf jou raakt. De rechter kijkt hoe de maatschappij het meest gebaat is bij jouw veroordeling. Als jij als ex-verslaafde nét een baan hebt, maar de rechter jou nog moet veroordelen voor iets wat je twee jaar geleden gedaan hebt dan zal hij niet zo snel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf opleggen. Je bent dan immers je baan kwijt en daar schiet niemand iets mee op. De rechtspraak (en strafrecht/vordering) heeft meer doelen dan allen "vergelding" of "afschrikking".
Wat wel goed is om je te realiseren is dat het OM bijna nooit het strafmaximum eist en de regels in het wetboek van Strafrecht daar wel op slaan. Zo zal het OM hogere straffen eisen als de stalking al langer duurt (ondanks dat het gelimiteerd is), zie ook:
Richtlijn Belaging
